Fistula na desnima i zubnom mesu, uglavnom nastaje kao posledica nelečenog ili nepravilno lečenog zubnog karijesa, ili kao posledica neadekvatno i nepravilno odrađene popravke zuba, odnosno neadekvatno i nepravilno odrađenog plombiranja zubnog korena. Međutim, svaki drugi oblik iritacije desni i zubnog mesa, takođe može da dovede do nastanka i do razvoja fistule.
U većini slučajeva, prisustvo fistule se ne primećuje odmah to jest u početnoj fazi razvoja, već onda kada je fistula već formirana i kada je izražena u obliku crvene kvržice koja se nalazi na površini desni, neposredno iznad ili ispod površine zuba, u zavisnosti od toga da li je fistula formirana na gornjoj ili na donjoj vilici.
Fistula na desnima i na zubnom mesu, može, ali i ne mora uvek biti praćena uočljivim prisustvom gnoja koji slobodno izlazi, odnosno curi iz nje, ali je njena unutrašnjost u gotovo sto procenata slučajeva ispunjena gnojem i taj gnoj se nalazi u unutrašnjosti desni, odnosno u unutrašnjosti zubnog mesa u kanaliću sa kojim je fistula direktno povezana.
Kada se u prisustvu fistule na desnima i zubnom mesu izvrši pritisak na kost koja se nalazi u neposrednoj regiji zuba iznad ili ispod kojeg je formirana fistula, najčešće dolazi do stvaranja osećaja pulsiranja na površini fistule i do curenja gnoja iz fistule.
U nastavku teksta, imaćete prilike da se upoznate sa informacijama koje se tiču uzroka nastanka i razvoja fistule na desnima i zubnom mesu, sa informacijama koje se tiču simptoma na osnovu kojih možete prepoznati prisustvo fistule na desnima i zubnom mesu i sa informacijama koje se tiču metoda lečenja fistule na desnima i zubnom mesu.
Uzroci nastanka fistule na desnima i zubnom mesu
Kao što smo naveli, fistula na desnima i zubnom mesu, najčešće nastaje kao posledica prisustva karijesa na zubu koji nije lečen ili koji je nepravilno lečen ili kao posledica neadekvatno i nepravilno odrađenog plombiranja zubnog korena.
Međutim, upravo navedeni i ujedno najčešći uzroci, nisu jedini uzroci nastanka i razvoja fistule na desnima i zubnom tkivu.
Naime, ovo su takođe uzroci nastanka i razvoja fistule na desnima i zubnom mesu:
– Prisustvo zubnog pulpitisa (reč je o vrsti upale koja zahvata zubnu pulpu i koja je veoma često uzrokovana prisustvom bakterijske infekcije koja je izražena u regiji zuba),
– Prisustvo zubne perforacije (reč je o prisustvu otvora na površini zuba, koji može nastati kao posledica greške stomatologa ili kao posledica bilo kog oblika povređivanja površine zuba),
– Prisustvo zubne gangrene (reč je o bolesti zuba koja se definiše kao proces odnosto stanje odumiranja zubne pulpe unutar zubnog korena),
– Prisustvo zubne ciste (reč je o obliku patološke promene koja može nastati i koja se može razviti u unutrašnjoj regiji vilice i to u obliku šupljine koja je ispunjena tečnošču),
– Prisustvo zubnog granuloma (reč je o obliku upale koja nastaje i koja se razvija u regiji korena zuba i to kao posledica dugotrajno izraženog karijasa, kao posledica zadobijene povrede zuba, kao posledica čestih i intenzivnih termičkih nadražaja zuba ili kao posledica nepravilnog i nedovoljno kvalitetnog lečenja zuba).
Upravo navedeni uzroci nastanka i razvoja fistule, mogu biti izraženi kod osoba oba pola i kod osoba svih uzrasta, odnosno svih starosnih dobi, pa samim tim i kod dece. Nešto češće, navedeni uzroci, a samim tim i fistule na desnima i zubnom tkivu, javljaju se kod osoba koje nedovoljno ili nepravilno brinu o higijeni zuba, kao i kod osoba koje proces lečenja eventualno obolelog zuba ne započinju i ne sprovode na vreme.
Iz pomenutog razloga, u cilju preventivnog delovanja na nastanak i na razvoj fistula, potrebno je da što pravilnije i redovno održavate higijenu zuba i da čim primetite prve znake prisustva karijesa na zubu, reagujete tako što ćete se obratiti svom stomatologu i podvrgnuti se lečenju zuba.
Simptomi fistule na desnima i zubnom mesu
Simptomi fistule na desnima i zubnom mesu, uglavnom se mogu opisati kao vizuelno uočljive promene na površini desni i zubnog mesa koje mogu, ali i ne moraju biti praćene osećajem bola.
Konkretno, ovo su simptomi fistule na desnima i zubnom mesu:
– Prisustvo crvene kvržice na površini desni i zubnog mesa: Ponekad, u fazi kasnog razvoja, kvržica može postati beličasta umesto crvena i tada može izgledati kao površina zuba koji izrasta iz desni i zubnog mesa. Ovakva kvržica, najčešće je okruglastog oblika i izražena je kroz dimenzije koje retko prelaze nekoliko milimetara. Pri dodiru, kvržica je u svim fazama razvoja, osim u poslednjoj fazi razvoja tvrda.
– Prisustvo bola: Ovaj simptom se u prisustvu fistule na desnima i zubnom tkivu, može, ali i ne mora manifestovati i ukoliko se manifestuje, uglavnom je prvobitno izražen kroz blag intenzitet koji se pojačava pri činu zagrizanja hrane ili pri delovanju termičkog nadraživanja, bez obzira da li je reč o nadraživanju kroz delovanje toplote ili o nadraživanju kroz delovanje hladnoće,
– Prisustvo pulsiranja u regiji desni i zubnog tkiva na kojem je izražena fistula: Ovaj simptom, najčešće se manifestuje u kasnoj fazi razvoja fistule, tačnije onda kada je fistula ispunjena većom količinom gnoja,
– Prisustvo curenja gnoja: U zavisnosti od faze razvoja fistule, gnoj iz fistule može početi da curi spontano ili pod uticajem vršenja pritiska na kost i na tkivo koje se nalazi u neposrednoj regiji fistule,
– Prisustvo čira na spoljašnjoj strani gornje ili donje vilice u zavisnosti od toga na kojoj vilici je izražena fistula: Ovaj simptom, manifestuje se isključivo kod težih oblika fistule, odnosno onda kada je uzrok fistule nekakav intenzivniji oblik upale ili infekcije zuba.
Ono što je karakteristično za simptome fistule na desnima i zubnom mesu, jeste da njihov intenzitet veoma često varira i da se njihovo povlačenje i ponovno manifestovanje može smenjivati dok god traje prisustvo uzroka koji dovodi, odnosno koji je doveo do pojave fistule.
Takođe, simptomi fistule, mogu postati intenzivniji ukoliko dođe do bilo kog oblika nadraživanja ili povređivanja desni i zubnog mesa ili ukoliko dođe do inficiranja regije desni i zubnog tkiva na kojem je izražena fistula.
Zbog toga, u prisustvu fistule na desnima i zubnom mesu, jako je važno pojačati mere higijene zuba i voditi računa o bakterijskoj ispravnosti namirnica i napitaka koje konzumirate.
Lečenje fistule na desnima i zubnom mesu
Ono što je neophodno da uradite čim primetite prisustvo fistule na desnima i zubnom mesu, jeste da se obratite svom stomatologu i da pristupite lečenju fistule.
Lečenje fistule, započinje primenom medikamenata koji ispoljavaju anti-inflamatorno delovanje i koji suzbijaju prisustvo upale. Tek kada se uz primenu pomenutih vrsta medikamenata smanji ili u potpunosti eliminiše prisustvo upale, moguće je pristupiti postupku drenaže, odnosno otvaranju zuba koji je zahvaćen procesom koji je doveo do stvaranja fistule. U toku vršenja drenaže zuba, potrebno je očistiti kanale koji su ispunjeni gnojem i koji su zapravo i uslovili formiranje fistule.
Po završetku procesa drenaže, preporučljivo je započeti terapiju odgovarajućim antibiotikom, jer takva terapija sprečava nastanak i razvoj infekcije koja eventualno može zahvatiti tretirano područje zuba i fistule na desnima i zubnom mesu.
Uporedo sa primenom terapije koja uključuje i podrazumeva upotrebu antibiotika, ukoliko je potrebno možete koristiti i medikamente koji ispoljavaju analgetsko delovanje i koji kao takvi saniraju prisustvo bolova.
Ono čemu takođe možete pristupiti u cilju lečenja fistule na desnima i zubnom mesu, jeste da usnu duplju ispirate rastvorom bikarbone sode. Takav rastvor, možete napraviti tako što ćete u oko sto pedeset mililitara vode koja je nekoliko sati stajala na sobnoj temperatiri rastvoriti jednu kafenu kašičicu bikarbone sode i time isprati usnu duplju. U navedeni rastvor, možete dodati i nekoliko kapi joda, ali to nije neophodno.
Upotrebu ovako pripremljenog rastvora, ponavljajte dva puta dnevno i to ujutru i uveče, nekoliko dana za redom, tačnije sve dok se fistula u potpunosti ne umiri i dok ne počne da se povlači sa desni i sa zubnog mesa.
Umesto rastvora bikarbone sode, za ispiranje usne duplje, možete koristiti i čaj od žalfije koji je stajao na sobnoj temperaturi i u koji nije dodat šećer niti bilo koji drugi oblik zaslađivača.
U periodu lečenja fistule na desnima i zubnom mesu, izbegavajte da konzumirate, kisele i ljute namirnice i izbegavajte da površina desni dođe u direktan kontakt sa sadržejem soli ili začina.
Nakon svakog konzumiranja hrane, operite zube.
Ukoliko se lečenje fistule sprovodi kod deteta, posebno vodite računa o tome da dete ne stavlja ruke u usta i da na taj način ne izazove stvaranje infekcije fistule.
Po izlečenju fistule na desnima i zubnom mesu, nastavite pravilno i redovno da održavate higijenu zuba i pojačajte unos namirnica koje su bogate kalcijumom. Na taj način, pospešićete zdravlje zuba i preventivno ćete delovati na nastanak i razvoj uzroka koji mogu da dovedu do pojave fistule na desnima i zubnom mesu.
